De toekomstvisie van de VVD
De VVD vindt een goede mentale gezondheid, weerbaarheid en GGZ enorm belangrijk. Daarbij moet breder gekeken worden dan door de bril van zorg alleen. Mentale klachten kunnen bijvoorbeeld ook voortkomen uit zorgen over geld of werk. Zorg moet daarom zoveel mogelijk in samenhang plaatsvinden met andere terreinen, zoals schuldhulpverlening. Dat helpt om behoeften en problemen die impact hebben op de mentale gezondheid van mensen eerder en beter in beeld te brengen, en daarmee (zwaardere) zorg te kunnen voorkomen. Ggz-zorg moet om kwaliteit van leven en uitkomsten draaien, niet om het aantal behandelingen. We willen dat de financiering daar op aansluit. Daarbij kijken we ook naar het nog verder terugdringen van administratieve lasten. De VVD wil meer uitgaan van vertrouwen in de professional, meer eigen regie en meer zeggenschap.
Er wordt een groot beroep gedaan op de ggz en het personeel is schaars. Dat vraagt enerzijds om het beter organiseren van ggz-zorg, zodat mensen die hulp hard nodig hebben, die ook krijgen. En anderzijds door meer mensen op te leiden en werktaken slimmer te verdelen, bijvoorbeeld door het meer inzetten van een praktijkondersteuner huisartsen voor geestelijke gezondheidszorg, die mensen laagdrempelig kan helpen naar de juiste zorg.
Door verschillende domein beter te laten samenwerken, zoals huisartsenzorg, het sociaal domein en de ggz, kunnen mensen zoveel mogelijk in hun eigen omgeving geholpen worden met mentale zorgvragen. De VVD wil het opzetten van mentale gezondheidscentra en laagdrempelige herstel- en zelfregiecentra door heel Nederland bevorderen. Hier kunnen mensen laagdrempelig verder geholpen worden met hun mentale klachten en wordt met deskundigen bezien welke hulp het best passend is. Ook moeten huisartsen snel kunnen zien waar een patiënt snel geholpen kan worden, daarom willen we dat ggz-aanbieders hun wachtlijsten actueel houden. Deze laagdrempelige hulp, in combinatie met een beter inzicht in wachtlijsten, draagt bij aan het tegengaan van de wachtlijstproblematiek.
Daarnaast is er sprake van een stijgende aantal personen met onbegrepen gedrag. Hiervoor is meer samenwerking tussen gemeentes, zorg en politie nodig. Inzet is dat deze personen de juiste hulp krijgen. Dit ontlast ook de politie.
De toekomstvisie van het CDA
Solidariteit is zorg voor elkaar. Mensen zijn elkaar gegeven. We zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en zijn het gelukkigst als we in gemeenschap met anderen leven. Als we worden gezien en gewaardeerd.
Vanuit die waarde heeft de christendemocratie mede aan de basis gestaan van de opbouw van de verzorgingsstaat. De overheid zorgt voor de basis van bestaanszekerheid: voor iedereen is er gezondheidszorg, onderwijs en inkomen. Mensen die kwetsbaar zijn geworden verdienen steun. Steun van een sterke samenleving en steun van een beschermende overheid.
Het CDA zet in op preventie. Financiering van preventie en zorg voor de mentale gezondheid van onze jongeren is van belang, voor nu en later. Het CDA vindt mentale gezondheid is net zo belangrijk als lichamelijke gezondheid. Zorg voor preventie, vroeg signalering, en sterkere mentale gezondheid, zodat de ggz beschikbaar blijft voor mensen die het, het hardste nodig hebben.
De toekomstvisie van D66
Voor D66 is het belangrijk dat de psychische zorg goed is en toegankelijk voor iedereen die het nodig heeft. Want ook als jij zelf niet te maken hebt met psychische klachten is de kans heel groot dat je wel iemand kent die worstelt met mentale kwetsbaarheid. Nederland staat opnieuw in de top-5 van gelukkigste landen ter wereld. Toch kampt maar liefst 1 op de 4 mensen met een psychisch probleem, is het aantal suïcides onder jongvolwassenen toegenomen en zijn er zorgen over de lange wachtlijsten in de GGZ. Dat is een opmerkelijk en groot contrast. Er zijn veel, vaak jonge, mensen in ons land die hulp op mentaal vlak nodig hebben, maar dat niet op tijd of niet goed genoeg krijgen. En dat vindt D66 zorgelijk.
Zeker omdat de GGZ onder druk staat. We zien veel goede inspanningen vanuit zorgprofessionals in de GGZ, maar als het op deze voet doorgaat is het systeem niet meer houdbaar. Het personeelstekort is nijpend: jonge professionals verlaten de sector en de tevredenheid onder werknemers daalt. Door een toenemende zorgvraag, in combinatie met dit tekort aan personeel en het versplinterde GGZ-landschap, zien we dat wachttijden verder toenemen.
Voor D66 geldt: gezondheid is meer dan goede zorg. Preventie is belangrijk omdat een deel van de mensen die in aanraking komen met de GGZ op een andere plek misschien wel beter geholpen zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan iemand met schulden of iemand die kampt met eenzaamheid. We moeten deze problemen her-, erkennen en aanpakken. Zo kunnen we voorkomen dat psychische problemen uitgroeien tot ernstige, chronische aandoeningen of crisissituaties.
Ook gaat er nu nog een financiële prikkel uit van het systeem om voorrang te geven aan de laagcomplexe behandelingen. Dat moet anders, vindt D66, want juist de complexe zorgvragen hebben vaak acuut zorg nodig. Daarom moet er een betere coördinatie komen van wachtlijsten, zodat er regionaal wordt samengewerkt om te kijken waar een zorgvraag het beste kan worden opgepakt. Gelukkig is een grote stap in die richting gezet door het Integrale Zorgakkoord. Wat D66 betreft wordt dit akkoord verder uitgevoerd, in samenwerking met alle partners binnen de GGZ.
De toekomstvisie van GroenLinks/PvdA
De samenleving is de laatste jaren meer en meer een prestatiemaatschappij geworden. Meer mensen ervaren hevige stressklachten, burn-out of mentale problemen. Een duurzame samenleving is een ontspannen samenleving. Dat betekent dat we mensen in staat moeten stellen om een goede balans te kunnen vinden tussen werk, zorg en vrije tijd. Daarom pleiten we voor gratis kinderopvang, uitgebreidere verlofregelingen, minder prestatieprikkels in het onderwijs en het verlagen van de zorgpremie en eigen risico. Hiermee kunnen we mentale problemen voor een deel voorkomen. Ook armoede en schulden kunnen een belangrijke bron van stress zijn. In Nederland leven teveel mensen in armoede. We willen daarom dat het minimumloon en het sociaal minimum worden verhoogd. Daarnaast moet het makkelijker worden om van je schulden af te komen.
Voor GroenLinks/PvdA is een belangrijk uitgangspunt in de zorg: voorkomen is beter dan genezen. Vroeg onderkennen van de eerste tekenen van een aandoening betekent een grotere kans op tijdig adequate behandeling en een gunstiger beloop. We willen dat iedere zorgregio een vast preventiebudget ontvangt zodat er daadwerkelijk geïnvesteerd wordt in (vroeg)screening van ernstige psychische problemen, het weerbaarder maken van jongeren en het voorlichten van mensen om onder meer klachten te herkennen.
We zorgen dat er voldoende zorg wordt ingekocht zodat de lange wachtlijsten in de ggz worden teruggedrongen. Voor de meest complexe ggz-behandelingen gaan we landelijke centra oprichten en breiden we het aantal plekken voor crisisopvang uit. We zorgen voor de uitwisseling van praktijkkennis tussen ggz, het sociale domein en politie-en hulpdiensten om te voorkomen dat personen met verward gedrag onnodig in de cel of op straat belanden. Voor de behandeling van psychische problemen, zoals PTSS, depressie en trauma, maken we meer ruimte voor behandeling in combinatie met MDMA en psychedelica, waarbij wetenschappelijke inzichten leidend zijn. We zorgen voor een landelijk dekkend netwerk en structurele financiering van zelfregie-en herstelorganisaties, die ervoor kunnen zorgen dat mensen laagdrempelig en dicht bij huis kunnen werken aan hun herstel.
De toekomstvisie van de SP
Goede geestelijke gezondheidszorg is onmisbaar voor onze samenleving. Met goede ggz kunnen we persoonlijke drama’s voorkomen, maar ook maatschappelijke kosten die samenhangen met bijvoorbeeld overlast, zelfdoding, vervuiling en verslaving. We maken een einde aan de marktwerking binnen de ggz, net zoals we dit voor de rest van de zorg willen doen. Er komt een Nationaal Zorgfonds, waarbij ook de ggz voortaan helemaal vergoed wordt. Daarnaast willen we toe naar een ander financieringssysteem voor de ggz. Het huidige kabinet heeft hiervoor al een aantal stappen gezet met het zogenaamde zorgprestatiemodel, maar dit model lost de fundamentele problemen met de huidige bekostiging niet op. Daarnaast wordt voor de verdere doorontwikkeling van dit model zeer gevoelige informatie van patiënten opgevraagd door de Nederlandse Zorgautoriteit en wij als partij maken hier ons grote zorgen over. De SP pleit er dan ook voor om de ggz te financieren op basis van zorgbehoefte, zoals populatiebekostiging.
De toekomstvisie van de Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren streeft naar een leven met minder stress. Het is van belang dat we onze omgeving zo inrichten dat we echt tot rust kunnen komen en we onze psychische gezondheid sterker maken. De ratrace en het constant alert zijn maken plaats voor rust en zorg voor elkaar.
Een goede mentale gezondheid begint op school. Tijdens lessen wordt aandacht besteed aan de druk die sociale media kan geven. Er is volop aandacht voor pesten en hier wordt actief tegen opgetreden (bij scholen, kinderdagverblijven, sportclubs). Ook komt er meer aandacht voor neurodiversiteit, LHBTIQA+-identiteiten, en verschillende culturele achtergronden. Activiteiten als schoolzwemmen, sportlessen, cultuurlessen (theater-, dans-, muziek-, schilderles.) en schooltuinen worden extra gefaciliteerd. Ook buitenlessen worden gestimuleerd, omdat zulke lessen veel goeds brengen en het bewegen stimuleert. De combinatie van natuurlijk daglicht en frisse buitenlucht zorgt er ook voor dat kinderen zich daarna beter kunnen concentreren in de klas.
De Partij voor de Dieren streeft naar een leven met minder stress. Het is van belang dat we onze omgeving zo inrichten dat we echt tot rust kunnen komen en we onze psychische gezondheid sterker maken. De ratrace en het constant alert zijn maken plaats voor rust en zorg voor elkaar.
Een goede mentale gezondheid begint op school. Tijdens lessen wordt aandacht besteed aan de druk die sociale media kan geven. Er is volop aandacht voor pesten en hier wordt actief tegen opgetreden (bij scholen, kinderdagverblijven, sportclubs). Ook komt er meer aandacht voor neurodiversiteit, LHBTIQA+-identiteiten, en verschillende culturele achtergronden. Activiteiten als schoolzwemmen, sportlessen, cultuurlessen (theater-, dans-, muziek-, schilderles.) en schooltuinen worden extra gefaciliteerd. Ook buitenlessen worden gestimuleerd, omdat zulke lessen veel goeds brengen en het bewegen stimuleert. De combinatie van natuurlijk daglicht en frisse buitenlucht zorgt er ook voor dat kinderen zich daarna beter kunnen concentreren in de klas.
Problemen vroegsignaleren voorkomt erger. Mensen met psychische klachten moeten snel terecht kunnen bij een arts of therapeut. Door er op tijd bij te zijn kunnen verergering en specialistische zorg worden voorkomen. De zorg moet laagdrempelig zijn en met voldoende aandacht voor iedereen. De druk op basiszorg is door de jaren heen steeds hoger geworden. Deze druk moet omlaag. Dat is beter voor de patiënt én de behandelaar. De eerstelijnszorg via huisartsen is cruciaal om ziekten vroeg te signaleren zodat evt. zware medicijnen niet nodig zijn. Het sociaal werk moet daarbij beter gefaciliteerd en meer geïntegreerd worden in het zorgaanbod. Ook hier geldt; waar sociaal werkers psychosociale klachten op tijd herkennen, kunnen ergere problemen voorkomen worden.
Mensen die GGZ-zorg nodig hebben, staan (soms jarenlang) op wachtlijsten en krijgen daardoor niet bijtijds goede hulp. Deze wachtlijsten en wachttijden dringen we terug door te investeren in genoeg (vergoede) omscholings- en opleidingsmogelijkheden, vermindering van administratieve lasten, en vermindering van kosten door professionals te stimuleren in loondienst te gaan. In de tussentijd zorgen we voor voldoende overbruggingszorg en meer (tijdelijke) opnameplaatsen. De GGZ wordt onderdeel van de zorg in elke buurt.
En dan de leefomgeving. Groen doet goed. Een bezoek aan de natuur vermindert pijn en negatieve emoties en moet dus voor iedereen toegankelijk zijn. Natuur geeft energie en nodigt uit tot bewegen. We gaan woonwijken en steden flink vergroenen.
Een breed plan van aanpak voor psychische gezondheid is verder nodig waarbij ervaringsdeskundigen, zorgprofessionals, onderwijs, werkgevers- en werknemersorganisaties betrokken zijn. Een integrale aanpak voor suïcidepreventie (in onderwijs, zorg en op sociaaleconomisch terrein) is nodig om het aantal zelfdodingen terug te dringen.
De Partij voor de Dieren wil een samenleving waarin mensen zo veel mogelijk zelf invulling kunnen geven aan hoe ze hun leven inrichten en hun inkomen verdienen. We willen af van de doorgeslagen prestatiedruk die zorgt voor continue stress en gejaagdheid. Gelijk werk betekent voor ons ook gelijke beloning, geen uitzondering voor sekse, gender, etniciteit en beperking. Door een kortere werkweek en een betere verdeling van het beschikbare werk is er ook meer tijd voor elkaar.
Ook gaan we onderzoeken hoe mensen door het verrichten van maatschappelijk zinvol geachte activiteiten een ‘sociaal kapitaal’ kunnen opbouwen, dat ingezet kan worden voor het bekostigen van basisbehoeften als eten en woonruimte. De Partij voor de Dieren wil de zekerheid en autonomie van mensen en de onderhandelingsmacht van werknemers vergroten door te kijken naar het invoeren van een onvoorwaardelijk basisinkomen. Het uitgangspunt is dat iedereen voldoende inkomen heeft om goed van te kunnen leven.
De toekomstvisie van Volt
De laatste jaren is er te veel op het ggz bezuinigd, met lange wachtlijsten en een verslechterde mentale gezondheid onder jongeren als resultaat. Daarom willen wij radicale keuzes voor het ggz maken. Zo willen wij sterk in de ggz investeren zodat deze toegankelijker wordt en gratis voor jongeren tot 25 jaar oud.
De toekomstvisie van de ChristenUnie
Als het met iemand geestelijk niet goed gaat, is het belangrijk dat er professionals in de zorg klaar staan. De ChristenUnie wil een geestelijke gezondheidszorg die herstel bevordert en de mentale veerkracht van mensen versterkt. Er is een kwetsbare groep die als gevolg van biologische kwetsbaarheid, jeugdtrauma’s of andere omstandigheden, langdurig en soms chronisch lijdt onder psychiatrische problematiek. Deze mensen verdienen langdurige zorg en ondersteuning. Ggz-professionals, gemeenten en sociale wijkteams moeten hierin samen optrekken, omdat veel mensen met ggz-problematiek ook andere problemen hebben, zoals werk, wonen, schulden en eenzaamheid. De ChristenUnie wil investeren in ggz in de wijk en in meer praktijkondersteuners-ggz. De toegang tot en beschikbaarheid van complexe ggz moet ook beter. Daarnaast pleit de ChristenUnie voor een breed maatschappelijk gesprek over geestelijke gezondheidszorg en psychische problematiek. Het (verder) medicaliseren van menselijke moeilijkheden is lang niet altijd de juiste weg. We hebben ook meer betrokkenheid bij elkaar en weerbaarheid bij tegenslag nodig. Het versterken van sociale verbanden, zelfhulpmodules, inzet op preventie en inzet van wijkteams, kunnen helpen om mensen en hun omgeving weerbaarder te maken tegen een psychische disbalans die zich voor kan doen. We zetten de mens centraal en niet de aandoening.